حمل و نقل مرکب یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی و تجاری کشورهاست، بهطوری که بدون داشتن یک شبکه کارآمد و مدرن حمل و نقل، دستیابی به بازارهای جهانی و رشد اقتصادی میسر نخواهد بود. ظهور فناوریهای نوین همچون حمل و نقل کانتینری و توسعه انواع شناورها و وسایل نقلیه چندمنظوره نقش کلیدی در حمل بار در دنیا ایفا کرده است.
ظهور فرآیند حمل و نقل مرکب که ریشه در انقلاب حمل کانتینری دارد، امکان انتقال کالا از یک روش حمل و نقل به روشهای دیگر را فراهم کرد و استفاده از این کانتینرها بهعنوان ابزاری استاندارد برای حمل بار باعث شد تا بسیاری از مشکلات فنی در زمینه جابهجایی کالا برطرف شود.
جهت اطلاع از چگونگی حمل و نقل مرکب با شمارههای 09121135726 و 09122382364 تماس بگیرید.
- حمل و نقل مرکب چیست؟
- بارنامۀ حمل و نقل مرکب یا FBL شامل چه مواردی میشود؟
- مزایای حمل و نقل مرکب
- هزینههای حمل و نقل مرکب
- جمع بندی
- سوالات متداول درباره حمل و نقل مرکب
حمل و نقل مرکب چیست؟
حمل و نقل مرکب یک روش حمل و نقل کالا است که در آن از ترکیب دو یا چند روش حمل و نقل مختلف (مانند هوایی، ریلی، زمینی و دریایی) برای ارسال کالا از مبدأ به مقصد استفاده میشود. این روش معمولاً در خدمات پست سریع بینالمللی به کار گرفته میشود. همچنین مزایایی مانند کاهش زمان حمل و نقل، هزینههای کمتر و امنیت بیشتر را دارد.
این مدل حمل و نقل قدمتی چندین ساله دارد و در طی زمان به تکامل رسیده است. امروزه، شرکتهای بینالمللی حمل و نقل با بهروزرسانیها و استفاده از سیستمهای پیشرفته که در روش حمل و نقل مرکب اعمال کردهاند و استفاده از آن را بسیار کارآمد و آسان کردهاند. در این روش، یک شرکت واحد مسئولیت کل فرایند ارسال را برعهده دارد، حتی اگر مرسوله در مسیر با روشهای متفاوت جابهجا شود.
در حمل و نقل مرکب، شرکت حمل و نقل بین المللی مربوطه، کالا را بر اساس نیازهای مشتری با ادغام دو یا چند روش حمل بار مانند جادهای، ریلی، دریایی و هوایی از نقطه مبدأ تا رسیدن به نقطه مقصد نهایی جابهجا میکند. این امر تحت پوشش یک قرارداد واحد انجام میگیرد و مسئولیت کامل حمل و تحویل کالا برعهده شرکت حمل و نقل است. انعطافپذیری بالای حمل و نقل مرکب، این روش حمل بار را به ابزاری کارآمد و پرکاربرد در حمل محمولههای تجاری تبدیل کرده است.
بارنامۀ حمل و نقل مرکب یا FBL شامل چه مواردی میشود؟
بارنامۀ حمل و نقل مرکب هم مانند بارنامههای معمول، اطلاعات و مشخصات مهم محموله را در بر میگیرد. برخی از دادههای آن عبارتاند از:
- مشخصات فرستنده و گیرنده: در بخشی از سند، نام و آدرس کامل فرستنده کالا (صاحب کالا) و گیرندۀ آن میآید.
- شرح کالا: در این قسمت، جزئیات دقیقی همچون نوع کالا، وزن، تعداد و ابعاد آن ذکر میشود.
- روشهای حمل و نقل مرکب: در این بارنامه، مسیرهای حمل و نقل و نوع وسایل مورد استفاده (مانند کامیون، کشتی، قطار یا هواپیما) هم مشخص میشود.
- نقاط مبدأ و مقصد: اطلاعات مربوط به بنادر یا نقاط شروع و پایان حمل کالا را هم در این سند تعیین میکنند.
- زمان و تاریخ ارسال: زمان دقیق ارسال کالا و تاریخ تخمینی رسیدن آن به مقصد هم در آن ذکر میشود.
- شرایط و مسئولیتها: تعهدات و مسئولیتهای شرکت حمل و نقل مرکب که شامل زمان تحویل، شرایط نگهداری کالا و وظایف این مجموعه در هنگام ایجاد خسارت میشود، از دیگر مواردی هستند که در سند میآیند.
- اطلاعات بیمه: اگر کالا بیمه شده باشد، اطلاعات مربوط به بیمهنامه و پوششهای بیمهای هم در بارنامه درج میشود.

مزایای حمل و نقل مرکب
- انتقال روان و بدون مشکل محموله بین وسایل مختلف حمل و نقل
- ادغام استفاده از چندین وسیله حمل بار تحت یک قرارداد یکپارچه و کاهش تعداد مجوزها و اسناد موردنیاز، ویژگی منحصربهفرد حمل و نقل مرکب است که آن را از حمل و نقل سنتی تک وسیلهای متمایز میکند.
- تحویل سریع و فوری بار بینالمللی، شرکتهای حمل و نقل با انتخاب بهترین مسیر ممکن، زمان ارسال بارها را کاهش میدهند.
- کاهش ریسک آسیب و خسارت به بارها با استفاده از چندین روش حمل بار، میتوان ریسک آسیب به کالا را در طول مسیر کاهش داد.
- از مزایای ذاتی دیگر حمل و نقل چندوجهی، کاهش هزینههای صادرات و واردات کالا است که کمک میکند و تجار با قیمت بهتری وارد بازارهای داخلی و بینالمللی میشوند.
هزینههای حمل و نقل مرکب
بهطورکلی، حمل و نقل ترکیبی با بهرهگیری از مزایای مختلف حمل بار هوایی، زمینی و دریایی هزینههای کل را در مقایسه با حمل مستقیم از طریق یک روش حمل و نقل کاهش میدهد. از جمله هزینههای ارسال بار به این روش عبارتاند از:
- هزینه حمل کالا از محل بار تا فرودگاه یا بندر اصلی(حمل زمینی)
- هزینه حمل کالا از طریق هوایی یا دریایی از فرودگاه/بندر اصلی تا گمرک ورودی
- هزینه ترخیص و عبور کالا از گمرک
- هزینه حمل کالا از گمرک / مناطق ویژه به مقصد نهایی
البته مقدار کمشدن مخارج به عواملی نظیر نوع، وزن، حجم، مسیر حمل(کشورها و مراکز ترانزیتی)، سرعت و زمان ارسال کالا بستگی دارد. برای اطلاع از هزینههای دقیق، پیشنهاد میکنیم با کارشناسان ما در ستاره تجارت آسان تماس بگیرید.
جمع بندی
در دهههای اخیر ورود حمل و نقل مرکب به صنعت حمل و نقل، موجب ایجاد تحولات بسیاری در این صنعت شده است. این نوع حمل که در همه گونههای حمل و نقل کاربرد دارد آن است که حمل کالا در یک کشور به وسیله حداقل دو وسیله حمل و نقل به کشور دیگر و در قالب یک قرارداد انجام میشود.
اسناد مورد استفاده در حمل و نقل مرکب دارای تفاوتهایی با سایر اسناد حمل تکنوعی یعنی بارنامه و راهنامه هستند. این تفاوتها که در فوق، به عنوان ویژگیهای اسناد حمل مرکب معرفی شدند، به عبارتی ویژگیهای منحصر به فرد اسناد حمل مرکب محسوب میشوند.
جهت استعلام هزینه حمل و نقل داخلی با شمارههای 09121135726 و 09122382364 تماس بگیرید.
سوالات متداول درباره حمل و نقل مرکب
آیا امکان ارسال بار از طریق مناطق آزاد جنوب ایران با استفاده از حمل و نقل چندوجهی وجود دارد؟
بله، امکان ترانزیت کالا از طریق مناطق آزاد جنوب ایران وجود دارد. در این مناطق روند ترخیص کالا از گمرک آسانتر بوده و هزینهها پایینتر است.
آیا محدودیت و ممنوعیت در حمل و نقل مرکب وجود دارد؟
بله، محدودیتها و ممنوعیتهایی توسط سازمانهای بینالمللی UIC و WHO مانند ممنوعیت حمل مواد خطرناک و کالاهای غیرمجاز، رعایت استانداردهای ایمنی و زیستمحیطی در بارگیری و… تعیین شده است.
بارنامه حمل مرکب (FBL)چیست؟
این بارنامه اطلاعات کاملی درباره کالا، مبدأ و مقصد، روش حمل، تاریخ تحویل و … دارد. این بارنامه بر خلاف بارنامههای سنتی که برای یک نوع حمل و نقل است، برای حمل و نقل چندوسیلهای (مرکب) و توسط شرکت حمل و نقل مرکب صادر میگردد.